Farmakologiya fənn sillabusu - 22-may, 2020, 20:44
Masallı Dövlət Regional Kolleci
Təsdiq edirəm:
Tədris işləri üzrə direktor müavini: Ağayev Namik
“06” fevral 2020-ci il
Fənn sillabusu
İxtisas: turist və sanatoriya kurort komplekslərində tibbi xidmətin təşkili.
Fənn birləşmə komissiyası: tibbi biliklərin əsası
I. Fənnin haqqında məlumat:
Fənnin adı: Farmakologiya.
Kodu:
Tədris ili: 2019-2020, semestr II
Kurs: II
Tədris yükü: Cəmi 60 saat ( 45 s mühazirə; 15 s seminar)
Tədris forması: Əyani
Tədris dili: Azərbaycan dili
AKTS üzrə kredit: 4
II. Müəllim haqqında məlumat :
Adı, soyadı, elmi dərəcəsi və elm adı: Babayev Əlizamin Lətif oğlu
Ünvan: Masallı şəhəri
Məsləhət günləri və məsləhət saatı: II gün 14:00-16:00
Qeyd: Semestrin sonunda deyil, problem yarandığını hiss etdiyiniz an yardım üçün müraciət etməkdən çəkinməyin.
III. Tövsiyə olunan dərslik, dərs vəsaiti və metodik vəsaitlər
İstifadə olunan ədəbiyyat:
Əsas
Teyibov Rəhim Abbas oğlu: Farmakologiya Bakı-Ozan 2003.
Musa Qəniyev: Farmakologiya Bakı 2009.
IV. Fənnin təsviri:
Dərman maddələrinin təsiri altında orqanizimdə baş verən dəyişiklikərdən bəhs edən elimdir.
V. Fənnin tədrisi üzrə məqsəd:
Farmakologiyanın əsas vəzifəsi daha güclü müalicəvi və daha az əlavə təsirə malik dərman maddələri əldə etmək və onun tibbi təcrübənin lazımi sahələrinə daha əlverişli üsulla tətbiq etməkdən ibarətdir.
VI. Davamiyyətə verilən tələblər:
Dərsdə davamiyyətə görə verilən maksimum bal 10 baldır.Balı miqdarı əsasən tələbə smestr ərzində fənn üzrə bütün dərslərdə iştirak halda ona 10 bal verilir. Smestr ərzində fənnin tədrisinə ayrılan saatların hər buraxılan 10%-nə 1 bal çıxılır. Fənn üzrə semestr ərzində buraxılmış auditoriya saatlarının ümumi sayı normativ sənədlərdə müəyyən olunmuş həddən yuxarı (25%-dən çox) olduğu halda tələbə həmin fəndən imtahana buraxılmır və onun həmin fənn üzrə akademik borcu qalır və sonradan onun haqqında müvafiq qərar qəbul edilir.
VII. Qiymətləndirmə
Tələbənin biliyi 100 ballı sistemlə qiymətləndirilir. Bundan 50 balı tələbə semestr ərzində,50 balı isə imtahanda toplayır. Semestr ərzində toplanan 50 bala aşağıdakılar aiddir:
-10 bal sərbəst işlərin tərtib olunmasına,
-30 bal seminar və laboratoriya dərslərində fəaliyyətinə və kollekviumlara görə,
-10 bal dərslərə davamiyyətə görə.
İmtahanda qazanılan balların maksimum miqdarı 50-dir.
İmtahan biletinə bir qayda olaraq fənni əhatə edən 5 sual daxil edilir.
Qiymətləndirmə meyarları aşağıdakılardır:
-10 bal-tələbə keçilmiş materialı dərindən başa düşür,cavabı dəqiq və hərtərəflidir.
-9 bal-tələbə materialı tam başa düşür,cavabı dəqiqdir və mövzunun mətnini tam aça bilir.
-8 bal-tələbə cavabında ümumi xarakterli bəzi qüsurlara yol verir;
-7 bal-tələbə keçilmiş materialı başa düşür, lakin nəzəri cəhətdən bəzi məsələləri əsaslandıra bilmir.
-6 bal- tələbənin cavabı əsasən düzgündür.
-5 bal-tələbənin cavabında çatışmazlıqlar var, mövzunu tam əhatə edə bilmir.
-4 bal- tələbənin cavabı qismən doğrudur, lakin mövzunu izah edərkən bəzi səhvlərə yol verir;
- 3 bal- tələbənin mövzudan xəbəri var, lakin fikrini əsaslandıra bilmir;
- 1-2 bal- tələbənin mövzudan qismən xəbəri var.
-0 bal- suala cavab yoxdur.
Tələbənin imtahanda topladığı balın miqdarı 17-dən az olmamalıdır. Əks təqdirdə tələbənin
imtahan göstəriciləri semester ərzində tədris fəaliyyəti nəticəsində topladığı bala əlavə olunmur.
Təhsilalma prosesinə nəzarət və tələbələrin biliyinin yekun qiymətləndirilməsi
•Tələbənin biliyinin yekun qiymətləndirilməsi imtahan zamanı 50 bal və imtahana qədər 50 bal toplanan ballar cəmi 100 bala bərabərdir.yekun bal aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A-“Əla” -91-100
B-“Çox yaxşı” -81-90
C-“Yaxşı” -71-80
D-“ Kafi” -61-70
E-“Qənaətbəxş” -51-60
F- “Qeyri-kafi” -51 baldan aşağı
•Yekun qiymətləndirmədə 51 ba və ondan yuxarı bal toplayan tələbə fənn üzrə müəyyən olunmuş krediti qazanır və müvəffəqiyyət qazanan tələbə,51 baldan aşağı bal toplayan tələbə isə həmin fəndən krediti qazanmır və akademik borcu olan tələbə adlanır.
VIII. Davranış qaydalarının pozulması:
Tələbə Kollecin daxili nizam –intizam qaydalarını pozduqda əsasnamədə nəzərdə tutulan
qaydada tədbir görüləcəkdir.
IX. Tələbənin nizam-intizamına qoyulan tələblər:
•Kollecin ictimai asayiş və daxili intizam, davranış qaydalarının tələblərinə riayət etmək;
•Təlim məşğələlərinə məsuliyyətli, ciddi yanaşmaq və müntəzəm olaraq iştirak etmək, müvafiq tədris planlarında nəzərdə tutulmuş bütün növ tapşırıqları müəyyən edilmiş dövrlərdə yerinə yetirmək;
•Kollecin ictimai işlərində yaxından iştirak etmək;
•Şəxsi gigiyenya qaydalarına əməl etmək;
•Kollecin otaqlarına, tədris-laboratiya avadanlığına, cihazlara, dərs vəsaitlərinə, kitablarına və digər əmlakına qayğı və səliqə ilə yanaşmaq, onların korlanmasına, zədələnməsinə və itməsinə yol verməmək, otaqların onların təmizliyinə və səliqəsinə riayət etmək.
X. Dərsin işlənmə forması:
1.Dərslər müəllimin izahlarından və mövzu ətrafında interaktiv (qarşılıqlı) müzakirələrdən ibarət olacaqdır.
2.Keçirilən dərslərin tezisləri sonra tələbələrə verilsə də , dərslərdə qeydlər götürmək olduqca vacibdir! Çünki, bu tezislər dərslərdə izah, təhlil və müzakirə edilən məsələləri bütün dolğunluğu ilə əks etdirməyəcəkdir.
3.Dərslər Azərbaycan dilində keçiləcəkdir. Lakin dərsdə sualları, imtahanda cavabları və nəhayət esseləri Azərbaycan,Rus və ya İngilis dilində ifadə etmək olar.
4.Dərslərin mövzu ardıcıllığı iş planında göstərildiyi kimidir.
5.Sərbəst işlərdə azərbaycan, rus və ingilis dilində hazırlanıb təhvil verilə bilər.
XI. Dərsə hazırlaşma forması:
Dərslərə hazırlaşma forması aşağıdakı kimi tövsiyə olunur:
1.Hər bir dərsdən qabaq növbəti dərsin mövzusuna uyğun oxumaq, mövzunu dərsə qədər qədər müəyyən dərəcədə öyrənmək, əlavə materialları dəftərə qeyd edib müəllimə göstərmək
2.Hər bir dərsdə diqqətli olmaq, diskussiyalarda aktiv iştirak etmək və qeydlər götürmək
3.Hər bir dərsdən sonra keçilmiş dərsdə danışılanları xatırlamaq, onları düşünmək və dərsdə götürülmüş qeydləri tamamlamaq lazımdır.
4.Dərslərdə ekspromt ( bədahətən, meyxanavari) və assosiativ ( ağla ilk gələn fikirlərlə) aktivlik göstərmək mümkün deyil. Buna görə də , hər bir dərsin mövzusuna qabaqcadan hazırlaşmaq lazımdır. Adi səviyyədə hazırcavablıq aktivlik balı sayılmayacaqdır!
XII. Təqvim planı: Mühazirə-45 saat, seminar 15 saat.
Mühazirə-45 saat
Farmakologiya haqqında ümumi məlumat. 2 saat.
Dərman formaları. 2 saat.
Ümumi farmakologiya, reseptorlar və onların yarımtipləri. 2 saat.
Ion kanalına təsir edən maddələr. 2 saat.
Dərmanla müalicənin əsas növləri. 2 saat.
Presinaptik reseptorların növləri. 2 saat.
Xüsusi farmakologiya. 2 saat.
Neyrotrop maddələr. 2 saat.
Afferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Efferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Xolinergik sinapslara təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Antixolinesteraz maddələr və ya xolinesterazanın ingibitorları. 2 saat.
Əsasən M və N reseptorları eyni vaxtda stimulə edən maddələr. 2saat.
M-xolinoreseptorlara təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Adrenergik sinapslara təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Əsasən alfa və betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr. 2 saat.
Əsasən alfa adrenoreseptorları simulə edən maddələr. 2 saat.
Biləvasitə betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr. 2 saat.
Adrenoreseptorları blokada edən maddələr. 2 saat.
Alfa adrenoreseptorları blokada edən maddələr. 2 saat.
Betta adrenoreseptorları blokada edən maddələr. 2 saat.
Antibiotiklər. 2 saat.
Ağrıkəsicilər. 1 saat.
Seminar 15 saat.
Farmakologiya haqqında ümumi məlumat, dərman formaları, ümumi farmakologiya, reseptorlar və onların yarımtipləri. 2 saat.
Ion kanalına təsir edən maddələr, Dərmanla müalicənin əsas növləri, Presinaptik reseptorların növləri. 2 saat.
Xüsusi farmakologiya, Neyrotrop maddələr, Afferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Efferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr, Xolinergik sinapslara təsir göstərən maddələr, Antixolinesteraz maddələr və ya xolinesterazanın ingibitorları. 2 saat.
Əsasən M və N reseptorları eyni vaxtda stimulə edən maddələr, M-xolinoreseptorlara təsir göstərən maddələr, Adrenergik sinapslara təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Əsasən alfa və betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr, Əsasən alfa adrenoreseptorları simulə edən maddələr, Biləvasitə betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr. 2 saat.
Adrenoreseptorları blokada edən maddələr, Alfa adrenoreseptorları blokada edən maddələr, Betta adrenoreseptorları blokada edən maddələr. 2 saat.
Antibiotiklər, Ağrıkəsicilər. 1 saat.
Cəmi: 60 saat45 15
XIII. Kollokvium sualları.
Kollokvium 1
Farmakologiya haqqında ümumi məlumat.
Dərman formaları.
Ümumi farmakologiya, reseptorlar və onların yarımtipləri.
Ion kanalına təsir edən maddələr.
Dərmanla müalicənin əsas növləri.
Presinaptik reseptorların növləri.
Xüsusi farmakologiya.
Neyrotrop maddələr.
Afferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Efferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Kollokvium 2
Xolinergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Antixolinesteraz maddələr və ya xolinesterazanın ingibitorları.
Əsasən M və N reseptorları eyni vaxtda stimulə edən maddələr.
M-xolinoreseptorlara təsir göstərən maddələr.
Adrenergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Əsasən alfa və betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Əsasən alfa adrenoreseptorları simulə edən maddələr.
Biləvasitə betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Alfa adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
XIV. Fənn üzrə sərbəst işlər
Tələbə semestr ərzində 2 sərbəst iş yerinə yetirməlidir. Yerinə yetirilmiş hər bir iş 5 balla qiymətləndirilir. Sərbəst iş müəyyən edilmiş vaxtda yerinə yetirilmədiyi təqdirdə qəbul edilmir və həmin işə görə tələbəyə bal verilmir.
Sərbəst işin mövzuları və nəticələri jurnalda qeyd edilir.
Sərbəst işlərin mövzuları:
Dərman formaları.
Ümumi farmakologiya, reseptorlar və onların yarımtipləri.
Dərmanla müalicənin əsas növləri.
Xüsusi farmakologiya.
Afferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Efferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Xolinergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Antixolinesteraz maddələr və ya xolinesterazanın ingibitorları.
Əsasən M və N reseptorları eyni vaxtda stimulə edən maddələr.
M-xolinoreseptorlara təsir göstərən maddələr.
Adrenergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Əsasən alfa və betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Əsasən alfa adrenoreseptorları simulə edən maddələr.
Biləvasitə betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Alfa adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Betta adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Antibiotiklər.
Ağrıkəsicilər.
Qeyd: Sərbəst işlər yazılı formada , Word faylı formasında, həcmi 4-5 səhifə (şrift 12) olmalıdır. Hər sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat yol verilməzdir
XV. İmtahan sualları:
Farmakologiya haqqında ümumi məlumat.
Farmakologiyanın əsas vəzifəsi.
Reseptura.
Dərman formaları.
Məhlullar.
Bərk dərman formaları.
Yumşaq dərman formaları.
Ümumi farmakologiya.
Dərman maddələrinin orqanizmə yeridilmə yolları.
Ion kanalına təsir edən maddələr.
Dərmanla müalicənin əsas növləri.
Xüsusi farmakologiya.
Neyrotrop maddələr.
Afferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Afferen innervasiyanı süstləşdirən maddələr.
Afferent innervasiyanı stimulə edən maddələr.
Efferent innervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Mühiti və ya vegetativ sinir sistemi.
Xolinergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Antixolinesteraz maddələr.
Əsasən “M” və “N” reseptorları eyni vaxtda stimulə edən maddələr.
“M” xolinoreseptorları oyadan maddələr.
“M” xolinoreseptorları blokada edən maddələr.
Adrenergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Əsasən alfa və betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Əsasən alfa adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Biləvasitə betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Alfa adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Betta adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Antibiotiklər.
Benzilpensillinin yarımsintetik preparatları.
Sefalosporinlər.
Makrolidlər və azolidlər.
Tetrasiklinlər qrupu.
Levomisetin qrupu.
Aminoqlikozidlərqrupu.
Sulfanilamid preparatları.
Ağrıkəsici maddələr.
XVI. Fənn üzrə tələblər, tapşırıqlar:
1.Tələbələr hər gün həm mühazirəyə həm seminara hazır gəlməli,
2.Dərslərdə fəal iştirak etməli,
3.Seminarda müstəqil həll etmək üçün verilən məsələləri həll etməli,həll etməyə cəhd göstərməlidirlər. 4.Tələbələr fənnin tədrisinin sonunda derman adlarını, resept yazmağı və tərcümə etməyi bilməlidir.
Təsdiq edirəm:
Tədris işləri üzrə direktor müavini: Ağayev Namik
“06” fevral 2020-ci il
Fənn sillabusu
İxtisas: turist və sanatoriya kurort komplekslərində tibbi xidmətin təşkili.
Fənn birləşmə komissiyası: tibbi biliklərin əsası
I. Fənnin haqqında məlumat:
Fənnin adı: Farmakologiya.
Kodu:
Tədris ili: 2019-2020, semestr II
Kurs: II
Tədris yükü: Cəmi 60 saat ( 45 s mühazirə; 15 s seminar)
Tədris forması: Əyani
Tədris dili: Azərbaycan dili
AKTS üzrə kredit: 4
II. Müəllim haqqında məlumat :
Adı, soyadı, elmi dərəcəsi və elm adı: Babayev Əlizamin Lətif oğlu
Ünvan: Masallı şəhəri
Məsləhət günləri və məsləhət saatı: II gün 14:00-16:00
Qeyd: Semestrin sonunda deyil, problem yarandığını hiss etdiyiniz an yardım üçün müraciət etməkdən çəkinməyin.
III. Tövsiyə olunan dərslik, dərs vəsaiti və metodik vəsaitlər
İstifadə olunan ədəbiyyat:
Əsas
Teyibov Rəhim Abbas oğlu: Farmakologiya Bakı-Ozan 2003.
Musa Qəniyev: Farmakologiya Bakı 2009.
IV. Fənnin təsviri:
Dərman maddələrinin təsiri altında orqanizimdə baş verən dəyişiklikərdən bəhs edən elimdir.
V. Fənnin tədrisi üzrə məqsəd:
Farmakologiyanın əsas vəzifəsi daha güclü müalicəvi və daha az əlavə təsirə malik dərman maddələri əldə etmək və onun tibbi təcrübənin lazımi sahələrinə daha əlverişli üsulla tətbiq etməkdən ibarətdir.
VI. Davamiyyətə verilən tələblər:
Dərsdə davamiyyətə görə verilən maksimum bal 10 baldır.Balı miqdarı əsasən tələbə smestr ərzində fənn üzrə bütün dərslərdə iştirak halda ona 10 bal verilir. Smestr ərzində fənnin tədrisinə ayrılan saatların hər buraxılan 10%-nə 1 bal çıxılır. Fənn üzrə semestr ərzində buraxılmış auditoriya saatlarının ümumi sayı normativ sənədlərdə müəyyən olunmuş həddən yuxarı (25%-dən çox) olduğu halda tələbə həmin fəndən imtahana buraxılmır və onun həmin fənn üzrə akademik borcu qalır və sonradan onun haqqında müvafiq qərar qəbul edilir.
VII. Qiymətləndirmə
Tələbənin biliyi 100 ballı sistemlə qiymətləndirilir. Bundan 50 balı tələbə semestr ərzində,50 balı isə imtahanda toplayır. Semestr ərzində toplanan 50 bala aşağıdakılar aiddir:
-10 bal sərbəst işlərin tərtib olunmasına,
-30 bal seminar və laboratoriya dərslərində fəaliyyətinə və kollekviumlara görə,
-10 bal dərslərə davamiyyətə görə.
İmtahanda qazanılan balların maksimum miqdarı 50-dir.
İmtahan biletinə bir qayda olaraq fənni əhatə edən 5 sual daxil edilir.
Qiymətləndirmə meyarları aşağıdakılardır:
-10 bal-tələbə keçilmiş materialı dərindən başa düşür,cavabı dəqiq və hərtərəflidir.
-9 bal-tələbə materialı tam başa düşür,cavabı dəqiqdir və mövzunun mətnini tam aça bilir.
-8 bal-tələbə cavabında ümumi xarakterli bəzi qüsurlara yol verir;
-7 bal-tələbə keçilmiş materialı başa düşür, lakin nəzəri cəhətdən bəzi məsələləri əsaslandıra bilmir.
-6 bal- tələbənin cavabı əsasən düzgündür.
-5 bal-tələbənin cavabında çatışmazlıqlar var, mövzunu tam əhatə edə bilmir.
-4 bal- tələbənin cavabı qismən doğrudur, lakin mövzunu izah edərkən bəzi səhvlərə yol verir;
- 3 bal- tələbənin mövzudan xəbəri var, lakin fikrini əsaslandıra bilmir;
- 1-2 bal- tələbənin mövzudan qismən xəbəri var.
-0 bal- suala cavab yoxdur.
Tələbənin imtahanda topladığı balın miqdarı 17-dən az olmamalıdır. Əks təqdirdə tələbənin
imtahan göstəriciləri semester ərzində tədris fəaliyyəti nəticəsində topladığı bala əlavə olunmur.
Təhsilalma prosesinə nəzarət və tələbələrin biliyinin yekun qiymətləndirilməsi
•Tələbənin biliyinin yekun qiymətləndirilməsi imtahan zamanı 50 bal və imtahana qədər 50 bal toplanan ballar cəmi 100 bala bərabərdir.yekun bal aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A-“Əla” -91-100
B-“Çox yaxşı” -81-90
C-“Yaxşı” -71-80
D-“ Kafi” -61-70
E-“Qənaətbəxş” -51-60
F- “Qeyri-kafi” -51 baldan aşağı
•Yekun qiymətləndirmədə 51 ba və ondan yuxarı bal toplayan tələbə fənn üzrə müəyyən olunmuş krediti qazanır və müvəffəqiyyət qazanan tələbə,51 baldan aşağı bal toplayan tələbə isə həmin fəndən krediti qazanmır və akademik borcu olan tələbə adlanır.
VIII. Davranış qaydalarının pozulması:
Tələbə Kollecin daxili nizam –intizam qaydalarını pozduqda əsasnamədə nəzərdə tutulan
qaydada tədbir görüləcəkdir.
IX. Tələbənin nizam-intizamına qoyulan tələblər:
•Kollecin ictimai asayiş və daxili intizam, davranış qaydalarının tələblərinə riayət etmək;
•Təlim məşğələlərinə məsuliyyətli, ciddi yanaşmaq və müntəzəm olaraq iştirak etmək, müvafiq tədris planlarında nəzərdə tutulmuş bütün növ tapşırıqları müəyyən edilmiş dövrlərdə yerinə yetirmək;
•Kollecin ictimai işlərində yaxından iştirak etmək;
•Şəxsi gigiyenya qaydalarına əməl etmək;
•Kollecin otaqlarına, tədris-laboratiya avadanlığına, cihazlara, dərs vəsaitlərinə, kitablarına və digər əmlakına qayğı və səliqə ilə yanaşmaq, onların korlanmasına, zədələnməsinə və itməsinə yol verməmək, otaqların onların təmizliyinə və səliqəsinə riayət etmək.
X. Dərsin işlənmə forması:
1.Dərslər müəllimin izahlarından və mövzu ətrafında interaktiv (qarşılıqlı) müzakirələrdən ibarət olacaqdır.
2.Keçirilən dərslərin tezisləri sonra tələbələrə verilsə də , dərslərdə qeydlər götürmək olduqca vacibdir! Çünki, bu tezislər dərslərdə izah, təhlil və müzakirə edilən məsələləri bütün dolğunluğu ilə əks etdirməyəcəkdir.
3.Dərslər Azərbaycan dilində keçiləcəkdir. Lakin dərsdə sualları, imtahanda cavabları və nəhayət esseləri Azərbaycan,Rus və ya İngilis dilində ifadə etmək olar.
4.Dərslərin mövzu ardıcıllığı iş planında göstərildiyi kimidir.
5.Sərbəst işlərdə azərbaycan, rus və ingilis dilində hazırlanıb təhvil verilə bilər.
XI. Dərsə hazırlaşma forması:
Dərslərə hazırlaşma forması aşağıdakı kimi tövsiyə olunur:
1.Hər bir dərsdən qabaq növbəti dərsin mövzusuna uyğun oxumaq, mövzunu dərsə qədər qədər müəyyən dərəcədə öyrənmək, əlavə materialları dəftərə qeyd edib müəllimə göstərmək
2.Hər bir dərsdə diqqətli olmaq, diskussiyalarda aktiv iştirak etmək və qeydlər götürmək
3.Hər bir dərsdən sonra keçilmiş dərsdə danışılanları xatırlamaq, onları düşünmək və dərsdə götürülmüş qeydləri tamamlamaq lazımdır.
4.Dərslərdə ekspromt ( bədahətən, meyxanavari) və assosiativ ( ağla ilk gələn fikirlərlə) aktivlik göstərmək mümkün deyil. Buna görə də , hər bir dərsin mövzusuna qabaqcadan hazırlaşmaq lazımdır. Adi səviyyədə hazırcavablıq aktivlik balı sayılmayacaqdır!
XII. Təqvim planı: Mühazirə-45 saat, seminar 15 saat.
Mühazirə-45 saat
Farmakologiya haqqında ümumi məlumat. 2 saat.
Dərman formaları. 2 saat.
Ümumi farmakologiya, reseptorlar və onların yarımtipləri. 2 saat.
Ion kanalına təsir edən maddələr. 2 saat.
Dərmanla müalicənin əsas növləri. 2 saat.
Presinaptik reseptorların növləri. 2 saat.
Xüsusi farmakologiya. 2 saat.
Neyrotrop maddələr. 2 saat.
Afferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Efferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Xolinergik sinapslara təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Antixolinesteraz maddələr və ya xolinesterazanın ingibitorları. 2 saat.
Əsasən M və N reseptorları eyni vaxtda stimulə edən maddələr. 2saat.
M-xolinoreseptorlara təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Adrenergik sinapslara təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Əsasən alfa və betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr. 2 saat.
Əsasən alfa adrenoreseptorları simulə edən maddələr. 2 saat.
Biləvasitə betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr. 2 saat.
Adrenoreseptorları blokada edən maddələr. 2 saat.
Alfa adrenoreseptorları blokada edən maddələr. 2 saat.
Betta adrenoreseptorları blokada edən maddələr. 2 saat.
Antibiotiklər. 2 saat.
Ağrıkəsicilər. 1 saat.
Seminar 15 saat.
Farmakologiya haqqında ümumi məlumat, dərman formaları, ümumi farmakologiya, reseptorlar və onların yarımtipləri. 2 saat.
Ion kanalına təsir edən maddələr, Dərmanla müalicənin əsas növləri, Presinaptik reseptorların növləri. 2 saat.
Xüsusi farmakologiya, Neyrotrop maddələr, Afferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Efferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr, Xolinergik sinapslara təsir göstərən maddələr, Antixolinesteraz maddələr və ya xolinesterazanın ingibitorları. 2 saat.
Əsasən M və N reseptorları eyni vaxtda stimulə edən maddələr, M-xolinoreseptorlara təsir göstərən maddələr, Adrenergik sinapslara təsir göstərən maddələr. 2 saat.
Əsasən alfa və betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr, Əsasən alfa adrenoreseptorları simulə edən maddələr, Biləvasitə betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr. 2 saat.
Adrenoreseptorları blokada edən maddələr, Alfa adrenoreseptorları blokada edən maddələr, Betta adrenoreseptorları blokada edən maddələr. 2 saat.
Antibiotiklər, Ağrıkəsicilər. 1 saat.
Cəmi: 60 saat45 15
XIII. Kollokvium sualları.
Kollokvium 1
Farmakologiya haqqında ümumi məlumat.
Dərman formaları.
Ümumi farmakologiya, reseptorlar və onların yarımtipləri.
Ion kanalına təsir edən maddələr.
Dərmanla müalicənin əsas növləri.
Presinaptik reseptorların növləri.
Xüsusi farmakologiya.
Neyrotrop maddələr.
Afferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Efferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Kollokvium 2
Xolinergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Antixolinesteraz maddələr və ya xolinesterazanın ingibitorları.
Əsasən M və N reseptorları eyni vaxtda stimulə edən maddələr.
M-xolinoreseptorlara təsir göstərən maddələr.
Adrenergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Əsasən alfa və betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Əsasən alfa adrenoreseptorları simulə edən maddələr.
Biləvasitə betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Alfa adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
XIV. Fənn üzrə sərbəst işlər
Tələbə semestr ərzində 2 sərbəst iş yerinə yetirməlidir. Yerinə yetirilmiş hər bir iş 5 balla qiymətləndirilir. Sərbəst iş müəyyən edilmiş vaxtda yerinə yetirilmədiyi təqdirdə qəbul edilmir və həmin işə görə tələbəyə bal verilmir.
Sərbəst işin mövzuları və nəticələri jurnalda qeyd edilir.
Sərbəst işlərin mövzuları:
Dərman formaları.
Ümumi farmakologiya, reseptorlar və onların yarımtipləri.
Dərmanla müalicənin əsas növləri.
Xüsusi farmakologiya.
Afferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Efferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Xolinergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Antixolinesteraz maddələr və ya xolinesterazanın ingibitorları.
Əsasən M və N reseptorları eyni vaxtda stimulə edən maddələr.
M-xolinoreseptorlara təsir göstərən maddələr.
Adrenergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Əsasən alfa və betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Əsasən alfa adrenoreseptorları simulə edən maddələr.
Biləvasitə betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Alfa adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Betta adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Antibiotiklər.
Ağrıkəsicilər.
Qeyd: Sərbəst işlər yazılı formada , Word faylı formasında, həcmi 4-5 səhifə (şrift 12) olmalıdır. Hər sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat yol verilməzdir
XV. İmtahan sualları:
Farmakologiya haqqında ümumi məlumat.
Farmakologiyanın əsas vəzifəsi.
Reseptura.
Dərman formaları.
Məhlullar.
Bərk dərman formaları.
Yumşaq dərman formaları.
Ümumi farmakologiya.
Dərman maddələrinin orqanizmə yeridilmə yolları.
Ion kanalına təsir edən maddələr.
Dərmanla müalicənin əsas növləri.
Xüsusi farmakologiya.
Neyrotrop maddələr.
Afferent inervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Afferen innervasiyanı süstləşdirən maddələr.
Afferent innervasiyanı stimulə edən maddələr.
Efferent innervasiyaya təsir göstərən maddələr.
Mühiti və ya vegetativ sinir sistemi.
Xolinergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Antixolinesteraz maddələr.
Əsasən “M” və “N” reseptorları eyni vaxtda stimulə edən maddələr.
“M” xolinoreseptorları oyadan maddələr.
“M” xolinoreseptorları blokada edən maddələr.
Adrenergik sinapslara təsir göstərən maddələr.
Əsasən alfa və betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Əsasən alfa adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Biləvasitə betta adrenoreseptorları stimulə edən maddələr.
Adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Alfa adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Betta adrenoreseptorları blokada edən maddələr.
Antibiotiklər.
Benzilpensillinin yarımsintetik preparatları.
Sefalosporinlər.
Makrolidlər və azolidlər.
Tetrasiklinlər qrupu.
Levomisetin qrupu.
Aminoqlikozidlərqrupu.
Sulfanilamid preparatları.
Ağrıkəsici maddələr.
XVI. Fənn üzrə tələblər, tapşırıqlar:
1.Tələbələr hər gün həm mühazirəyə həm seminara hazır gəlməli,
2.Dərslərdə fəal iştirak etməli,
3.Seminarda müstəqil həll etmək üçün verilən məsələləri həll etməli,həll etməyə cəhd göstərməlidirlər. 4.Tələbələr fənnin tədrisinin sonunda derman adlarını, resept yazmağı və tərcümə etməyi bilməlidir.
.jpg)
